تحریریه ماهنامه آشپزباشی
تمشک میوه‌ای شبیه شاه‌توت و توت‌فرنگی است و به رنگ زرد یا سرخ مایل به سیاه یافت می‌شود.
میوه تمشک ترش مزه بوده و به صورت خام یا پخته، شربت، كمپوت و... خورده می‌شود.
بوته تمشک در مناطق گرم و مرطوب، در جنگل‌ها و صحراها می‌روید. نام‌های دیگر تمشک، توت وحشی و سه گلی است.
ساقه‌های تمشک نرم و به رنگ قرمز و دارای خارهای دراز است. برگ‌های آن متفاوت و بیضی شكل و اطراف آن كنگره كنگره و به شكل دندانه‌های اره‌ای است.
گل‌های تمشک به رنگ‌های سفید، صورتی یا به صورت خوشه در ماه‌های مرداد پدیدار می‌شود و تا مهر دوام می‌آورد.
قسمت‌های مورد استفاده بوته تمشک عبارتند از: میوه، برگ، تخم، دانه و گل.
خواص
* جوشانده ۲۵ گرم از برگ‌های تمشک در یک لیتر آب برای درمان انسداد مجاری ادرار مفید است.
* تمشک سرشار از ویتامین‌های C و K است و دارای خواص خنک، نرم‌كننده و ضد اسكوربوت می‌باشد.
* تمشک خون را تصفیه كرده و برای كسانی كه به روماتیسم مبتلا هستند، بسیار مفید است.
* تمشک یبوست مزاج را معالجه می‌كند.
* تمشک برای تسكین درد سودمند است، زیرا دارای اسید سالسیلیک می‌باشد.
* تمشک خون را قلیایی كرده و قند آن برای مبتلا‌یان به مرض قند مفید است.
* شربت تمشک برای بیماران مبتلا به سرخک و مخملک تجویز شده است.
* تخم و دانه‌ای كه در تمشک وجود دارد، اغلب با دندان نیز خرد نمی‌شود، ولی وقتی خورده شود در معالجه یبوست و خشكی مزاج به طور طبیعی بسیار موثر است و سبب می‌شود كه یبوست به كلی رفع گردد.
* شربت تمشک، مخلوط با آب برای رفع تب تجویز شده است.
* خوردن تمشک برای مبتلا‌یان به مرض قند (دیابت)، تب‌های صفراوی، التهاب مجاری ادرار، گلو درد (آنژین) مفید است.
* جوشانده ۲۰ تا ۵۰ گرم گل تمشک یا برگ تمشک در یک لیتر آب برای درمان ترشحات زنانگی، خونریزی در فواصل قاعدگی، اخلا‌ط خونی، وجود خون در ادرار، گریپ، گرفتگی صدا، آب آوردن نسوج و بیماری‌های پوستی مفید است.
جوشانده را بعد از هر وعده غذا یک استكان می‌خورند.
* جوشانده گل یا برگ تمشک (به روشی كه گفته شد) بصورت استعمال خارجی برای درمان زخم‌های دهان و ورم لثه به كار می‌رود و بیمار با غرغره كردن این جوشانده دهان را می‌شوید.
* جوشانده برگ تمشک اسهال و ورم روده را معالجه می‌كند، بدین منظور باید ۴۰ تا ۵۰ گرم برگ خشک تمشک را در یک لیتر آب سرد بخیسانید و به مدت ۱۰ دقیقه آن را جوشانده و سپس بگذارید ۱۰ دقیقه دم بكشد.
پس از صاف كردن، روزی سه بار، هر بار یک فنجان آن را بین غذاهای اصلی بنوشید.
* جوشانده فوق برای تسكین درد معده از هر نوع كه باشد مانند ترشی معده، نفخ و گاز شكم و تشنج معده موثر است.
* خوردن جوشانده برگ تمشک به مقدار ۳ تا ۴ فنجان در روز و بین غذاهای اصلی بهترین دارو بر ضد درد كیسه مثانه است.
* اگر ۴۰ تا ۵۰ گرم برگ خشک تمشک را در یک لیتر آب بریزید و آن را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه جوشانده و پس از ۱۰ دقیقه دم كشیدن و صاف كردن آن، به مقدار ۳ فنجان در روز بین غذاهای اصلی بنوشید، دردهای نقرسی و بسیاری از انواع روماتیسم را آرام می‌كند.
* اگر ۱۰۰ گرم برگ خشک تمشک را به مدت ۱۰ دقیقه بجوشانید و پس از دم كشیدن و صاف كردن آن را به عنوان محلول شستشو برای شستن بیماری برفک، جوش‌های صورت و یا هر نوع تحریكات دیگر پوست به كار ببرید، اثر شفابخش دارد.
* تمشک دارای خاصیت ضدعفونی‌كننده است.
* تمشک به علت دارا بودن ویتامین‌ها C و K برای اوره و فشارخون مفید است.
* برای معالجه كک و مک، ابتدا صورت را خوب بشویید و سپس ورقه نازكی از تمشک به مدت یک ساعت روی صورت بمالید. این كار را چند بار تكرار كنید تا كک و مک صورت از بین برود.
* برگ تازه تمشک را اگر بپزید و روی محل‌بیماری‌های پوستی قرار دهید، بیماری را التیام می‌دهد.
* تمشک، عرق آور است; لذا بهترین زهكش سوراخ‌های پوست است.
