تحریریه آشپزباشی
بیماری‌های تمدن
امروزه اختلالاتی از قبیل افزایش چربی‌های نامطلوب خون، افزایش فشار خون، عوارض قلبی– عروقی، سرطان، دیابت، چاقی، بیماری‌های تنفسی و بسیاری عوارض دیگر، شیوع چشمگیری داشته و حتی در بین برخی از جوانان نیز دیده می‌شود.
این بیماری‌ها موجب افزایش معلولیت، از كار افتادگی و مرگ و میر در كشورهای مختلف (از جوامع پیشرفته صنعتی تا كشورهای در حال پیشرفت) می‌شود. هر ساله میلیون‌ها نفر به علت ابتلاء به عوارض فوق از كار روزانه بركنار شده و مجبور می‌شوند در خانه یا بیمارستان بستری شده و یا جان خود را در جوانی یا میان‌سالی از دست می‌دهند.
این امر علاوه بر آسیب‌های روانی فراوانی كه برای نزدیكان و اطرافیان این قربانیان به بار می‌آورد، موجب بروز خسارت‌های بسیاری نیز برای جوامع می‌شود.
علت ابتلا به این بیماری‌ها
حال این سوال پیش می‌آید: با وجود پیشرفت علم، تكامل صنعت تهیه غذا، و گسترش رسانه‌های گروهی و در نتیجه افزایش آگاهی تغذیه‌ای مردم، علت ابتلا به بیماری‌های وخیم و كشنده، معلولیت‌‌ها و مرگ و میر گسترده ناشی از این امراض چیست؟
پیشرفت تمدن و صنعتی شدن بسیاری از جوامع، دگرگونی‌های وسیع و چشمگیری را در شیوه زندگی افراد در پی داشته است كه مهمترین آن‌ها: تغییر الگو، عادات و آداب و سنن غذایی و نیز كاهش شدید فعالیت‌های بدنی است.
تغییر الگوی غذائی
از جمله تغییراتی كه در الگوی غذایی كشور ما پیش آمده جایگزینی غذاهای سنتی معمول، با غذاهای آماده فرآوری شده، است. در الگوی غذایی سنتی كشورمان موادی مانند: انواع حبوبات، مغزها، سبزی‌های تازه، میوه‌ها، لبنیات (به خصوص ماست و دوغ و پنیر)، آب میوه‌های تازه جایگاه مهمی را به خود اختصاص داده بودند.
حبوبات در بسیاری از موارد جانشین گوشت می‌شد. به طور مثال غذاهایی مانند: عدس پلو، باقلاپلو، پلو لوبیا چشم بلبلی، عدسی با نان، خوراك لوبیا چیتی یا سایر انواع لوبیا با نان یا انواع آش، از غذاهایی بودند كه در تهیه آن‌ها به جای گوشت، صرفا از حبوبات استفاده می‌شد و همراه غلات مصرف می‌گردید و یا در غذاهایی مانند: انواع دلمه، كوفته و آبگوشت از مقدار كمی گوشت، به همراه مقدار قابل توجهی حبوبات استفاده می‌شد.
همچنین به طور معمول در انواع غذاها از سبزی‌های تازه استفاده می‌شد و ماست، دوغ و سبزی‌های تازه، جایگاه خاص خود را بر سر سفره‌ها داشت. در تابستان نیز از آشامیدنی‌های مفیدی مانند دوغ یا آب میوه‌های تازه استفاده می‌شد.
امروزه این الگوی غذایی به كلی تغییر كرده و غذاهای سنتی جای خود را به غذاهای آماده‌ای مانند: انواع پیتزا، همبرگر و ساندویچ داده است و آشامیدنی‌های مصرفی نیز منحصر به نوشابه‌های گازدار و آب میوه‌های صنعتی شده‌اند.
این‌گونه غذاهای آماده به علت دارا بودن چربی و نمك زیاد و انواع سس‌های چرب و نیز مواد شیمیایی افزودنی از قبیل: رنگ، اسانس و نگهدارنده‌های مختلف؛ برای سلامت انسان مفید نبوده و بروز اختلالات و عوارض وخیم و صعب‌العلاجی را در پی دارد. یكی از مواد غذایی كه مصرف آن در قدیم بسیار معمول بوده ولی امروزه منسوخ شده و یا به مقدار قابل توجهی كاهش یافته، حبوبات است.
حبوبات (شامل عدس، نخود، انواع لوبیا، باقلا، ماش، لپه و سویا)، علاوه بر خوشمزه و لذیذ بودن، تنوع زیادی نیز در برنامه غذایی افراد ایجاد می‌نمایند و غذاهای فراوانی را می‌توان با آن‌ها تهیه نمود. در ضمن از ارزش تغذیه‌ای بالایی نیز برخوردارند و تاثیر مهمی در سلامت انسان دارند...
برای خواندن بخش دوم - حبوبات و تاثیر آن در سلامت انسان ها - اینجا کلیک کنید.
