آلرژیها
چرا دچار حساسیت (آلرژی) میشویم؟
دانشمندان معتقدند كه افراد تا حدودی آلرژیرا از والدین خود به ارث میبرند. در معرض مواد آلرژیزا قرار گرفتن - به ویژه زمانی كه سیستم دفاعی و ایمنی بدن ضعیف شده است – میتواند مانند دورهی نقاهت پس از یك بیماری، سبب افزایش بروز آلرژیها شود. زمانی كه هوا را استنشاق میكنید، مواد آلرژیزا - كه به شكل ذرات بسیار ریز در هوا پراكنده هستند - از طریق بینی، دهان و ششها وارد بدن شده و سبب ایجاد واكنشهای آلرژیكی میشوند.
چگونه دچار آلرژی میشویم؟
هر چند ممكن است فردی آلرژی را از والدین خود به ارث برده باشد اما تا زمانی كه در برابر مواد آلرژیزا قرار نگرفته باشد بدن وی از خود حساسیت نشان نمیدهد. ممكن است چندین سال طول بكشد تا این فرد نسبت به یك مادهی آلرژیزا حساسیت پیدا كند، مانند حساسیت در برابر حیوانات خانگی (پوست مرده، خشك و جدا شده از بدن این حیوانات، سبب بروز آلرژی میشود).
زمانی نسبت به مواد آلرژیزا حساسیت پیدا میكنیم كه:
- ژن ویژهی آن را از والدین به ارث برده باشیم.
- بدن ما با یك یا چندین مادهی آلرژیزا تماس پیدا كند.
- دائما با مواد آلرژیزا سر و كار داشته باشیم.
مواد آلرژیزا در چه جاهائی وجود دارند؟
آلرژیزاها در همه جا هستند، هم در بیرون از ساختمان و در هوای آزاد و هم در داخل ساختمان! بعضی از این مواد آلرژیزا عبارتند از:
(Dust mites)- اینها موجودات بسیار ریزی هستند كه در ذرات گرد و غبار پراكندهاند و با چشم دیده نمیشوند و ممكن است در رختخواب، اثاثیه و یا فرش وجود داشته باشند.
(Mold spores)- این موجودات نیز بیشتر دوست دارند در گوشه و كنار منزل، در سوراخها و شكافها و جائیكه هوا گرم و مرطوب است، رشد كنند؛ این موجودات توسط كپكها تولید میشوند و لازم به ذكر است كه صدها نوع كپك وجود دارد.
(Pet dander)- پوست شاخی شده كه همان پوست مردهی حیوانات دستآموز و خانگی میباشد و میتواند سبب آلرژی شود.
(Pollen)- بعضی از گیاهان برای گرده افشانی، دانههای بسیار ریز میكروسكوپی به نام گرده تولید میكنند كه سبب آلرژی میشود.
علائم آلرژی
اولین قدم برای متوقف كردن آلرژی در هر فرد، تشخیص درست نشانههای این بیماری است:
- بینی گرفته و عطسه كردن
- سرفه كردن
- احساس خارش در چشمها، بینی و گلو
- تیرگی زیرچشمها بر اثر فشار سینوسها
- چشمانی اشكآلود، قرمز و دارای خارش
اما برای تسكین دادن و كاهش علائم این بیماری باید از دو روش پیشگیری و درمان استفاده كرد:
راههای پیشگیری از آلرژی در بیرون از منزل:
همهی ما با محیط بیرون از منزل سر و كار داریم. بنابراین سعی كنیم هنگامی كه در بیرون از منزل هستیم، این موارد را رعایت كنیم تا از مواد آلرژیزا در امان بمانیم:
- در ساعاتی كه اوج گردهافشانی گیاهان میباشد از منزل بیرون نرویم (در ساعات 10 صبح تا 4 بعدازظهر).
- با زدن ماسك به صورت از ورود گردهها جلوگیری كنیم.
- زمانی كه با ماشین سفر میكنیم پنجرهی ماشین را بسته نگه داریم.
- روزهائی كه میزان رطوبت هوا زیاد میباشد و همچنین در روزهائی كه باد شدید میوزد از منزل بیرون نرویم زیرا در این زمان میزان گردههای پراكنده در هوا به بیشترین حد خود میرسد.
- پس از بازگشت به منزل حتما حمام كنید تا به این ترتیب، گردههائی را كه بر روی پوست و موی شما وجود دارند از خود دور كنید.
راههای پیشگیری از آلرژی در منزل:
گردگیری كردن
با گردگیری كردن سطوح و وسایل منزل و شستن ملحفه رختخواب به طور مرتب، میتوانیم تا حدودی میزان مواد آلرژیزا (Dust mites) را در منزل كنترل كنیم.
استفاده از جارو برقی
بعضی اوقات تمیز كردن میتواند سبب ایجاد واكنشهای آلرژیك شود زیرا گرد و غبار را در هوا پراكنده میكند، بنابراین جاروبرقی زدن یك یا دو بار در هفته میتواند میزان مواد آلرژیزای پراكنده در هوا را تا حد زیادی كاهش دهد. هنگام گردگیری و جارو كشیدن ماسك بزنید و اگر امكان دارد پس از تمیز كردن منزل، به مدت چند ساعت منزل را ترك كنید تا از مواد آلرژیزائی كه در فضای منزل پراكنده شدهاند اجتناب كنید؛ از وجود فیلتر در داخل جاروبرقی اطمینان حاصل نمائید زیرا فیلتر سبب جذب بهتر گرد و غبار میگردد.
حیوانات خانگی
اگر شما دچار آلرژی هستید، باید از حیوانات خانگی كه دارای پر و مو هستند مانند: پرندگان، سگ و گربه دوری كنید. بزاق دهان این حیوانات و پوست مردهی آنها (Pet dander) میتواند سبب بروز واكنشهای آلرژیك شود. حداقل سعی كنید این حیوانات را در فضای بیرون از منزل خود نگه دارید.
از ورود گردهها جلوگیری كنید
زمانی كه پنجرههای منزل را تمیز میكنید حتما قشر نازكی از گردهها را كه بر روی چارچوب پنجره قرار گرفتهاند مشاهده كردهاید. یك راه آسان برای جلوگیری از ورود گردهها (Pollen) به داخل منزل بستن در و پنجرهها میباشد. از فیلتر هوا استفاده كنید و هر چند وقت یكبار، آن را تمیز نموده، دستگاه تهویهی هوا را روشن و گهگاهی فیلتر آن را عوض كنید.
اجتناب از (Mold Spores)
این آلرژیزاها در مكانهای مرطوب رشد میكنند. اگر میزان رطوبت موجود در حمام و آشپزخانه را كاهش دهید در حقیقت میزان Moldها را كاهش دادهاید. تمام سوراخها و درز و شكافهای موجود در منزل را بپوشانید و مكانهائی را كه به نظر میرسد این موجودات در آنجا رشد و نمو میكنند كاملا تمیز كنید. از آنجائیكه برخی گیاهان آپارتمانی دارای مواد آلرژیزا (Pollen - mold) میباشند تعداد آنها را كم كنید. رطوبتزدائی كردن نیز میتواند میزان Moldها را كاهش دهد.
راههای پیشگیری از آلرژی در سفر
اگر شما دچار آلرژی هستید ممكن است به هنگام سفر كردن هم دچار آلرژی شوید. بهتر است قبل از رفتن به سفر، نسبت به آب و هوای منطقهای كه سفر میكنید اطلاعاتی داشته باشید زیرا میزان مواد آلرژیزا در آب و هواهای مختلف، متفاوت است.
زمانی كه با ماشین، اتوبوس و یا قطار سفر میكنید ممكن است آلرژیزاهائی از قبیل (Mold spores) كپكها، و یا (Dust mites) موجودات بسیار ریز پراكنده در هوا و گردهها (Pollen) در شما ایجاد حساسیت كنند. قبل از اینكه سوار ماشین شوید دستگاه تهویهی هوای ماشین را روشن كنید و به هنگام سفر، پنجرههای ماشین را بسته نگه دارید تا از ورود مواد آلرژیزا به داخل جلوگیری شود. صبح خیلی زود و یا غروب حركت كنید زیرا میزان آلرژیزاها در هوا كمتر است.
اگر با هواپیما سفر میكنید به یاد داشته باشید كه خشكی هوا در هواپیما میتواند آلرژی شما را تشدید كند.
اگر با كشتی سفر میكنید از آب و هوای مقصد خود مطلع شوید زیرا در مناطقی كه آب و هوای گرم و مرطوب و قارهای دارند، میزان مواد آلرژیزا بسیار بیشتر میباشد. همچنین و در آب و هوای سرد و مرطوب، آلرژیزاهایی مانند (Dust mites و Mold spores) بیشتر است.
زمانی كه در هتل به سر میبرید، مواد آلرژیزا (Dust mites و Mold spores) برای شما ایجاد مزاحمت میكنند و همان مواد آلرژیزائی كه در منزل شما بودند، در هتل نیز وجود دارند.
استفاده از داروها برای درمان آلرژی
اگر شما علائم آلرژی را در خود مشاهده میكنید، به داروخانهی محل خود سری بزنید و برای تسكین خود داروهائی را كه نیاز به تجویز پزشك ندارد از داروخانه خریداری كنید. دو نوع دارو برای درمان آلرژی وجود دارد كه بدون نسخه دكتر هم داده میشود. آنتیهیستامینها و دكونژستانتها. امروزه داروهای ضدحساسیت با اثرگذاری 24 ساعته كه ایجاد خواب آلودگی نیز نمیكنند در داروخانهها موجود است. با پزشك داروخانه مشورت كنید و این داروها را خریداری نمائید.
آنتیهیستامینها:
آنتیهیستامینها میتوانند در متوقف كردن علائم آلرژیها (مانند آبریزش بینی، اشك چشم، خارش و گرفتگی بینی) به شما كمك كنند. آنتیهیستامین، همانطور كه از نامش برمیآید ترشح هیستامین را در بدن - كه منجر به افزایش ترشحات بینی و چشم میگردد - تقریبا متوقف میكند. دو نوع آنتیهیستامین وجود دارد: یك نوع آن دارای تركیبات خوابآور میباشد و نوع دیگر آن خوابآور نیست. آنتیهیستامینها به شكل قرص، كپسول و شربت در داروخانهها وجود دارند.
نوع جدید آنتیهیستامینها، نوع غیرخوابآور آن میباشد كه تا 24 ساعت میتواند علائم آلرژی را متوقف كند.
دكونژستانتها:
این داروها سبب باز شدن بینی و تنفس بهتر میگردند. و با كاهش جریان خون به سمت بینی، چشمها، و یا گوشها سبب ترشحات كمتر در این قسمتها میگردند. دكونژستانتها به شكل قطرهی چشم و بینی و یا اسپری، قرص یا شربت وجود دارند. از قطرههای بینی فقط به مدت 3 روز استفاده كنید، زیرا استفادهی بیش از حد از آنها خود باعث بستهشدن بینی میشود.
آلرژیهای فصلی
بهار
در فصل بهار و به هنگام جوانه زدن و شكوفه دادن درختان و گردهافشانی، درختان مواد آلرژیزا را در هوا پراكنده و رها میكنند. در این فصل، از قرار گرفتن و استراحت كردن در زیر سایهی درختانی مانند: درخت بلوط، زبان گنجشك، نارون، زیتون، سرو كوهی و شمشاد خودداری نمائید.
تابستان
در تابستان، زمانی كه در علفزارهای سرسبز قدم میزنید، مراقب باشید! بیش از 100 نوع علف وجود دارد. اما فقط تعداد محدودی از آنها گردهافشانی میكنند و باعث ایجاد آلرژی میشوند كه میتوان از میان آنها علف شیرین بهاری و علف باغی را نام برد. آب و هوای گرم در تابستان، سبب رشد و نمو سریعتر گردهها و كپكها میگردد.
پاییز
اگر شما نسبت به علفهای هرز آلرژی دارید مطمئنا فصل پاییز، فصل خوبی برای شما نمیباشد. شبهای خنك پاییزی كه همراه با وزش نسیم و بادهای ملایم است، بهترین زمان برای بیلیونها موجود ریز به نام گرده میباشد كه توسط باد در هوا پراكنده میشوند و از این سو به آن سو میروند. در واقع یك گیاه میتواند در روز بیلیونها دانه و گرده تولید كند و در هوا پراكنده سازد. خوشبختانه، با سردتر شدن هوا و نزدیك شدن به فصل زمستان، مواد آلرژیزائی كه در بیرون از فضای منزل هستند، قادر به ادامهی فعالیت نمیباشند و یخ میزنند!
زمستان
وقتی كه شما برای فرار از سرمای زمستان به فضای گرم داخل خانه پناه میبرید، ممكن است زمانی كه احساس خارش در گلو میكنید و یا چشمانتان اشكآلود میشود، احساس كنید كه دچار سرماخوردگی و یا آنفلوآنزا شدهاید در حالی كه منشاء اصلی آبریزش بینی و چشمان اشك آلود شما همان مواد آلرژیزای درون منزل میباشد. در فصل زمستان افراد نسبت به آلرژیزاهای درون خانه مانند موجودات بسیار ریز (Dust mites)، كپكها (Mold spores)، و پوست مردهی حیوانات خانگی (Pet dander) حساسیت بیشتری پیدا میكنند.
www.allergyactionplan.com