اگرچه از همان ابتدا پیش بینی میشد ویروس کرونا حداقل به مدت 9 ماه حضور داشته باشد، ولی در عمل بسیاری از مردم، سازمانها و دولتها این حقیقت را باور نداشتند. حال با فرسایشی شدن جنگ انسان و ویروس و اوج گرفتن مجدد آمار قربانیان، رعایت نکات ایمنی و بهداشتی و ماندن در خانه برای حفاظت از خود و دیگران مهمتر از همیشه به نظر میرسد. اگرچه از همان ابتدا پیش بینی میشد ویروس کرونا حداقل به مدت 9 ماه حضور داشته باشد، ولی در عمل بسیاری از مردم، سازمانها و دولتها این حقیقت را باور نداشتند. حال با فرسایشی شدن جنگ انسان و ویروس و اوج گرفتن مجدد آمار قربانیان، رعایت نکات ایمنی و بهداشتی و ماندن در خانه برای حفاظت از خود و دیگران مهمتر از همیشه به نظر میرسد. چند ماه است که ویروس کرونا مهمان ناخوانده خانههای ما شده و ما مجبوریم برای پذیرایی از این مهمان تا حد امکان در خانه بمانیم! شرایط کنونی خرید اقلام مورد نیاز بهخصوص خرید خوراکیها را برای کسانی که قصد رعایت تمام پروتکلها را دارند، بسیار محدود و سخت کرده است. وضعیت نابسامان اقتصادی کشور و جهان هم عاملی مضاعف بر محدود شدن انتخابها شده است. این مسائل باعث شده بسیاری از ما مجبور به استفاده از روشها و استراتژیهای جدید برای خرید و ذخیره خوراکی شویم. برخی از ما خرید از فروشگاههای مطمئن و خلوت را ترجیح میدهیم، و برخی دیگر ترجیح میدهیم تعداد دفعاتی که مجبور به خروج از خانه و خرید هستیم را تا حد امکان کاهش دهیم. شاید روش اول برای همه امکان پذیر نباشد ولی قطعاً همه ما میتوانیم با رعایت برخی نکات ساده روش دوم را پیاده کنیم و احتمال قرار گیری در معرض بیماری کووید-19 را تا حد امکان کاهش دهیم.
برنامه ریزی برای وعدههای غذایی
بیشتر ما برنامه خاصی برای پخت و پز یا خرید وعدههای غذایی نداریم و معمولاً غذای هر روز را بر حسب حس و حال خود یا با توجه به مواد غذایی که در خانه داریم انتخاب میکنیم. این عادت در شرایط معمول هیچ مشکلی ندارد، ولی در دوران پاندمی کووید-19 میتواند باعث افزایش تعداد دفعات خروج از خانه و خرید یا محدود شدن مواد مغذی که بدن دریافت میکند، شود. بنابراین بهتر است از کمی قبلتر برای وعدههای غذایی برنامه ریزی کنیم. بهترین حالت آن است که وعدههای غذایی یک هفته را در یک فهرست نوشته و مواد مورد نیاز آن را تهیه کنیم. پیش بینی وعدههای غذایی تا یک هفته آینده در ابتدا دشوار و غیرممکن به نظر میرسد، ولی با کمی تمرین و تکرار خیلی خوب یاد میگیریم چطور گزینههای احتمالی و مورد پسند خود و افراد دیگری که با ما هم غذا هستند را در طول یک هفته پیش بینی کنیم.
خرید خوراکیهایی با ماندگاری بالا
یکی از تکنیکهای دیگری که به کاهش نیاز به خرید کمک میکند، خرید مواد غذایی بادوام است. بهطور مثال بیشتر انواع سبزیها مقاوم به سرما را میتوان در یخچال نگه داشت که شامل سیب زمینی، سیب زمینی شیرین، کلم، هویج، چغندر، بروکلی، کلم بروکسل و کدو میشود. برخی میوهها هم پایداری نسبتاً خوبی دارند. مثلاً سیب، پرتقال و گریپفروت را میتوان بهراحتی تا یک تا دو هفته در یخچال نگهداری کرد بدون اینکه مشکلی ایجاد شود. این مسئله در مورد موز سبز هم صادق است. گزینه دیگر خرید سبزیها و میوهها بهصورت یخ زده و کنسرو است که اکنون در تمام مغازهها و فروشگاهها یافت میشود، هر چند نمیتوانند جای میوه و سبزیها طبیعی را بگیرند. بهعلاوه، نباید فراموش کرد که محصولات کنسروی معمولاً حاوی نمک یا شکر افزوده زیادی هستند، بنابراین بهتر است پیش از مصرف آن را یک بار با آب شست و شو دهیم.
کاهش مصرف انواع فرآوردههای گوشتی
اکنون بهترین زمان است که راههای جایگزین کردن گوشت در یک وعده غذایی را یاد بگیریم. در بسیاری از فرهنگها در جهان گوشت و مرغ و ماهی تنها نقش مکمل در کنار سبزیها و خوراکیهای دیگر را بازی میکنند. ما هم میتوانیم از همان سبک و تکنیک آشپزی یا انتخاب ترکیبات غذایی استفاده کنیم. مثلاً میتوانیم از روشهایی مثل ترکیب گوشت با قارچ یا سویا برای کاهش مصرف گوشت و مرغ که شرایط سختی برای نگهداری دارند استفاده کنیم. ترکیب گوشت و قارچ بهویژه برای تهیه همبرگر، مایه ماکارانی و ... کاربرد زیادی دارد. در تهیه اغلب خورشها در آشپزی به سبک ایرانی هم میتوانیم از همین قاعده پیروی کرد و از گوشت کمتر استفاده کنیم.
ذخیره درست مواد خوراکی
یکی از مواردی که بیشتر ما هنگام ذخیره مواد خوراکی به آن دقت نداریم، تفاوت دما در محیط کوچک داخل یخچال است. انتهای یخچال سردترین بخش و اطراف درب یخچال گرمترین بخش آن است. بنابراین محصولاتی که احتمال خراب شدن آنها بیشتر است، مثل محصولات لبنی و تخم مرغ، نباید جلوی یخچال قرار داده شوند. از طرف دیگر قرار دادن بیشتر میوهها و سبزیها در انتهای یخچال میتواند باعث یخ زدن آنها شود. نکته دیگر، رطوبت داخل یخچال است. در صورتی که دما بهاندازه کافی باشد، میتوان گفت رطوبت محیط داخل یخچال بسیار کم است. هر چه دمای داخل یخچال بالاتر باشد، رطوبت هم بیشتر میشود. از طرفی برخی مواد خوراکی در محیطهای مرطوب ماندگاری بهتری دارند و برخی دیگر در محیطهای سرد و خشک. بهطور مثال سبزیها به محیطی با رطوبت بالا نیاز دارند در صورتی که سیب زمینی و پیاز و ... در رطوبت بالا بهسرعت خراب میشوند.
منجمد کردن
بسیاری از مواد غذایی قابلیت یخ زدن و فریز شدن دارند. از میوههایی مثل گیلاس، آلبالو و موز و اسفناج گرفته تا باقی مانده غذاهایی پخته شده مثل برنج و خورش و ... . میوهها اغلب پس از باز شدن یخ شکل و ظاهر خوبی ندارند و به همین دلیل برای تهیه اسموتی استفاده میشوند. تقریباً همه خوراکیها را میتوان بهصورت یخ زده حفظ کرده، فقط بعضی از آنها از نظر طعم و شکل جذابیت اولیه را دیگر نخواهند داشت! نکته مهم دیگر در منجمد کردن غذاها اولویت بندی استفاده از آنهاست. اولویت مصرف با خوراکیهای منجمدی است که زودتر از بقیه وارد فریزر شدهاند. غذاهای پخته باقی مانده را بهتر است ظرف 3 تا 4 روز بعد مصرف کنید تا طعم و مزه آنها بهتر باشد، هر چند غذاهای منجمد شده تا 3 الی 4 ماه هم دوام خواهند آورد. فقط باید به علائم فساد غذا توجه داشت. در صورتی که علائمی مبنی بر خراب شدن غذا وجود ندارد، میتوان تمام مواد غذایی منجمد شده را حتی پس از چند ماه هم میتوان مصرف کرد.
منبع: webmd.com