ماهی و آبزیان به علت دارا بودن اسیدهای چرب امگا-3، در پیشگیری از ابتلا به سرطان مؤثر بوده و در جوامعی كه مصرف محصولات دریایی رواج بیشتری دارد درصد ابتلا به سرطان در بین افراد كمتر است. بیماریهای التهابی مانند آرتریت روماتوئید، روماتیسم و غیره از اختلالات دردناكی هستند كه موجب ناراحتی و رنج فراوان انسان میشوند و امروزه شیوع گستردهای در بین افراد، به خصوص سالمندان دارند. مصرف ماهی و آبزیان در پیشگیری از بیماریهای التهابی و تسكین دردهای ناشی از این بیماریها مؤثر است. ماهی و آبزیان با داشتن تركیبات مفید، در پیشگیری از آسم در كودكان، برونشیت و سایر عوارض ریوی در بزرگسالان اثرات مفیدی دارند. مصرف مداوم ماهی و آبزیان در تقویت ذهن و پیشگیری از اختلالات ذهنی مانند دیمانس و آلزایمر مؤثر است.
پیشگیری و درمان كم خونی:
مصرف منظم ماهیهای چرب به طور قابل توجهی میزان آهن را افزایش میدهد. اگر بدن به حدكافی ذخایر آهن نداشته باشد، كم خونی بروز میكند. ماهی همانند گوشت قرمز، ولی به میزان كمتر دارای آهن هِم میباشد كه تا 30 بار زودتر از آهن موجود در منابع گیاهی جذب میشود.
كمك به درمان پِسورِیازیس:
پژوهشهای مختلف نشان میدهد خوردن روزانه 150 گرم ماهی چرب میتواند علائم مربوط به بیماری پوستی مزمن (پِسورِیازیس) را كاهش دهد.
پیشگیری از بیماریهای قلبی:
ابتلا به بیماریهای قلبی در افرادی كه مقادیر زیادی ماهی چرب مصرف میكنند، كمتر از سایرین است كه به دلیل وجود EPA و DHA در ماهی میباشد. این مواد خطر تشكیل لخته خونی را كاهش میدهند و تا حدی از رسوب چربی در دیواره رگهای خونی و بروز گرفتگی سرخرگها جلوگیری میكنند. بررسیهای متعدد نشان داده است كه خوردن ماهیهای چرب میتواند حتی برای افرادی كه سابقه ابتلا به سكته قلبی داشتهاند نیز مفید واقع شود و از تكرار آن جلوگیری كند. البته در نظر داشته باشید كه این خواص شامل ماهی سرخ كرده نمیباشد و سرخ كردن همه مواد غذائی از جمله ماهی، باعث تبدیل آنها به مواد مضر برای سلامتی میشود.
كمك به رفع كمبود كلسیم:
كودكان، نوجوانان، زنان باردار و شیرده، سالمندان و افرادی كه كمتر در معرض آفتاب قرار میگیرند و به طور كلی همه افراد میتوانند از مصرف منظم ماهی چرب بهرهمند شوند. ماهی چرب منبع سرشار از ویتامین D، كلسیم و فسفر است كه همگی برای ساختن و حفظ استخوانهای سالم ضروری میباشند. ماهیهائی مانند؛ ساردین و كلیكا كه به طور معمول همراه با استخوان مصرف میشوند، بهترین نوع ماهی، برای تأمین این سه نوع ماده مغذی برای استخوانها میباشند.
كمك به درمان روماتیسم مفصلی:
پژوهشها نشان میدهد مصرف روغن ماهی به كاهش درد و تورم ناشی از ورم مفاصل در بیماری آرتریت روماتوئید كمك میكند. به نظر میرسد روغن ماهی از طریق تولید موادی به نام پروستاگلاندین، باعث كاهش فرایند التهابی میشود. همچنین در مورد تاثیر دود دادن بر خواص ماهی، احتمالاً انسانهای بدوی اولین كسانی بوده اند كه تاثیر نگهدارندگی و بهبود طعم گوشت توسط دود را تجربه كردهاند. اهداف اصلی دودی كردن گوشت بهبود طعم، افزایش زمان ماندگاری، ایجاد رنگ، جلوگیری از اكسیداسیون و تولید فراوردههای جدید میباشد. معمولاً دود دادن و پختن بهطور توأم مورد استفاده قرار میگیرند. در این گونه فراوردهها رنگ قهوه ای با دود دادن افزایش مییابد. كه دلیل این رنگ قهوه ای انجام واكنش قهوه ای شدن غیر آنزیمی میلارد میباشد. مهمترین تركیبات دود شامل فنلها، اسیدها و الكلها است. میزان بیماری سرطان در ماهیگیران دریای بالتیك وایسلند كه ماهی دودی به مقدار زیاد مصرف میكنند، در مقایسه با مناطق دیگر بسیار بالاتر بوده است. دودی كردن به دوروش سنتی وصنعتی انجام میگیرد. در روش سنتی ماهی تمیز شده را در آب شور قرار میدهند. بعد ماهی روی نخهائی قرار داده میشود تا آب آن گرفته شود. سپس در اتاقكهای دود طی مدت 20 تا 30 روز، ماهیها را در معرض دود مرطوب چوب قرار میدهند تا دودی شوند. این روش به دلیل سرطانزا بودن امروزه منسوخ شده است. در روش دودی كردن صنعتی، ماهی در مسیر دود فیلتر مخصوص قرار داده میشود تا تركیبات سرطانزای آن جدا شود. در این روش، فساد چربی تسریع میگردد وقابلیت هضم گوشت ماهی كاهش مییابد. در ضمن با انجام واكنش میلارد، متابولیتهای حاصله اثرات مضری بر سلامتی خواهند گذاشت و باعث تشدید كاهش ارزش تغذیهای پروتئین میگردند.