در یونان باستان، از نان در مراسم و آئینهای مذهبی استفاده میكردند و برخی از كارشناسان باستانشناس بر این باورند كه اولین كورهی بسته را یونانیها ساختند. از سال 1912 میلادی نانهای ورقه شده تهیه شد و به بازار آمد.
ابتدا از این نوع نان استقبال زیادی نشد زیرا تصور میكردند كه این نوع نان زود بیات میشود. اما از سال 1928 میلادی به بعد، نانهای برشزده را بستهبندی كردند كه این ابتكار مورد توجه و استقبال عموم قرار گرفت. سالیان سال ثروتمندان از نانهای سفید و فقرا از نانهای تیره استفاده میكردند. در آن زمان نان سفید، نان مرغوبی به شمار میآمد و چون گرانتر بود، تنها ثروتمندان قادر به خرید آن بودند. اما از قرن بیستم این تصور تغییر یافت زیرا از نظر علمی مشخص گردید كه نانهای تیره دارای ارزش غذائی بیشتری هستند. بهطور كلی برای تهیهی انواع نان، از موادی چون آرد، نمك، شكر، مایه خمیر و آب بهره میگیرند. همانطور كه میدانید انواع مختلف آرد برای مصارف گوناگون در صنعت پخت نان و شیرینی مورد استفاده قرار میگیرد، در تهیهی انواع نان، میباید از آرد نان كه دارای گلوتن بیشتری است بهره بگیریم. گلوتن نوعی پروتئین گیاهیست كه موجب كش آمدن خمیر میشود و گازهای فرآور درون خمیر به جا میماند. این گازها به تردی و سبك شدن نان كمك میكند و هضم آن را آسان مینماید. به آرد مخصوص نان، اصطلاحاً آرد قوی نیز میگویند كه این نوع آرد را میتوانید از فروشگاههای نان فانتزی تهیه كنید.
مایه خمیر نیز یكی از مواد اولیهی اصلی و مهم در تهیهی انواع نان است. مایه خمیر انواع مختلف دارد كه از جملهی آنها میتوان به مایه خمیر تازه (fresh yeast) مایه خمیر خشك (dry yeast) و مایه خمیر فوری خشك
(easy fast dry yeast) اشاره كرد. برای نگهداری مایه خمیر، آن را در شیشهی دردار بریزید و در جای خشك و خنك نگه دارید. اگرچه میتوانید مایه خمیر فوری را مستقیماً به آرد بیفزائید، اما برای حصول اطمینان از تازه بودن مایه خمیر، بهتر است ابتدا آن را همراه با یك قاشق چایخوری شكر و حدود یك چهارم پیمانه آب ولرم در كاسهی كوچكی بریزید، رویش را بپوشانید و ده دقیقه در محیط آشپزخانه نگه دارید تا حبابهائی روی آن ظاهر شود و به اصطلاح مایه خمیر، ور بیاید. مناسبترین دمای آب جهت تهیهی خمیر نان و تخمیر مایه خمیر، 38-40 درجهی سانتیگراد است. این دمای آب دستتان را نمیسوزاند ولی گرمایش احساس میشود. نمك نیز از مواد اولیه در تهیهی انواع نان میباشد و در كنترل فعالیت مایه خمیر نقش بسزائی دارد. از این رو هرگز نمك را در مجاورت مستقیم مایه خمیر قرار ندهید و بهتر است آن را با آرد مخلوط كنید و پس از افزودن مایعات مورد نیاز خمیر، مایه خمیر ورآمده را به آرد بیفزائید. ورز دادن صحیح خمیر نان و به مقدار كافی نیز در كسب نتیجهی نهائی تهیهی نان مهم و موثر است. به طور كلی میباید خمیر فراهم كرده را با كف یك دست ورز دهید و مراقب باشید كه مقدار زیاد آرد را روی میز كار نپاشید! زیرا چنانچه هنگام ورز دادن خمیر، آرد زیادی به خورد خمیر برود، نان سفت و دارای بافت نامطلوبی خواهد شد. استراحت كافی خمیر نان، موجب پدید آمدن فرآیند تخمیر میشود و حجم آن افزایش مییابد.
از این رو خمیر فراهم كرده را در كاسهی چربكرده بگذارید، رویش را با سلیفون بپوشانید و در دمای محیط آشپزخانه نگه دارید تا زمان لازم برای تخمیر خمیر طی شود و حجم آن افزایش یابد. هرگز برای پختن نان عجله نكنید زیرا تولید گازهای فرآور در فرآیند تخمیر، در زمان استراحت خمیر صورت میگیرد كه موجب تردی و سبك شدن نان میشود. فرهای خانگی به دو گونهی دارای فن و یا بدون فن طراحی و ساخته میشود. برای پختن نان در منزل، بهتر است از فرهای بدون فن بهره بگیرید تا نان به آرامی بپزد ولی چنانچه فر شما بدون فن كار نمیكند و ناچار به استفاده از آن میباشید، دمای فر را نسبت به دمای تعیین شده در دستورالعمل، 20 درجه كاهش دهید. به طور مثال چنانچه در دستورالعملی درجهی حرارت 180 درجهی سانتیگراد، در نظر گرفته شده است، دمای فر را روی 160 درجهی سانتیگراد تنظیم كنید. برخلاف تصور عموم، قرار دادن ظرف آب درون فر، موجب تردتر شدن و شكننده بودن كف نان میشود و نقشی در نرمتر شدن نان ندارد! از این رو چنانچه در دستور كار، قرار دادن ظرف آب یادآوری شده باشد، آن را در فر بگذارید و در غیر این صورت از آن اجتناب كنید. یكی از ویژگیهای مورد توجه در تهیهی نانهای خانگی، عدم استفاده از موادی چون بهبود دهندهها و مواد نگهدارنده میباشد. بنابراین بهتر است نان تهیه شده در منزل، طی یكی دو روز مصرف شود. برای جلوگیری از خشك شدن نان، آن را در كیسهی نایلونی بگذارید تا در مجاورت هوا قرار نگیرد و خشك نشود! گفتنی است تهیه و پختن نان در منزل، كاری بسیار لذتبخش و دلپذیر است كه ضمن پر كردن اوقات فراغتتان، همدلی و صمیمیت بین افراد خانواده را دوچندان میكند.