تحریریه ماهنامه آشپزباشی
مشخصات گیاه شناسی
خرمالو با نام علمیEbenaceae، درختی دارای برگ‌های ساده با گل‌هایی عموما تک جنس می‌باشد كه تخمدان آن چند خانه‌ای و دارای دیواره بندی کامل است و در هر خانه آن یک یا دو تخمک وجود دارد. این تیره دارای 6 جنس و 300 تا 400 گونه است که بیشتر آنها در مناطق گرمسیری انتشار دارند. گل‌ها در این گیاهان تک جنس یا دو پایه‌اند.
موطن اصلی خرمالو
درخت خرمالو که در ایران درخت مشهوری است، در اصل بومی چین و ژاپن است. این درخت از گذشته‌ای نسبتا دور وارد ایران شده و امروزه در بیشتر نقاط کاشته و تکثیر می‌شود.
چوب
چوب درخت خرمالو با نام آبنوس شناخته می‌شود که سنگین و محکم است و مغز چوب در چندین گونه گرمسیری به رنگ سیاه براق می‌باشد. گونه‌هایی که مغز چوب سیاه رنگ دارند، بیشتر از نظر چوبشان اهمیت دارند تا میوه آنها.
ارزش غذایی خرمالو
خرمالو سرشار ازآب و بتا- كاروتن (پیش‌ساز ویتامین A) است. چنانچه این ویتامین به مقدار كافی به بدن نرسد، نه تنها قدرت بینایی را كم می‌كند، بلكه باعث شكننده شدن پوست، ناخن و موها و اختلال در میزان هوش و سلامت بدن می‌شود. خرمالو دارای مقدار قابل توجهی ویتامین هایB2 ، B1، B3 و C می‌باشد.
در ضمن این میوه خوشرنگ و خوش طعم دارای مواد معدنی ضروری برای بدن مانند كلسیم، گوگرد، آهن، فسفر، منیزیم و پتاسیم است. این میوه دارای مقدار کمی سلولز نیز می‌باشد. همچنین بخش گوشت‌دار میوه، محتوی مقدار زیادی فیبر، مواد آنتی اکسیدانی همچون تانن، فنول، لیکوپن و لوتئین، مواد قندی (لوولز و گلوكز)، پكتین و اسید می‌باشد. عمده‌ترین اسیدهایی که در این میوه وجود دارد، عبارتند از اسید مالیک، اسید تارتاریک و اسید سیتریک.
خواص غذایی- دارویی و درمانی
خرمالو به دلیل دارا بودن مواد معدنی، برای رشد و نمو بسیار مفید شناخته شده است.
آهن موجود در آن، عنصر اصلی خون‌سازی، و پتاسیم موجود در آن اشتها‌آور و شستشو دهنده كلیه و كبد می‌باشد.
با وجود عناصری همچون پتاسیم و منیزیم دراین میوه، خرمالو کلسترول بد (LDL) و فشار خون را نیز كاهش می‌دهد. به همین دلیل این میوه برای سلامتی بیماران قلبی و افراد دارای چربی و فشارخون بالا بسیار مفید است. از طرفی به دلیل دارا بودن پكتین که یكی از انواع فیبرهای محلول در آب است، باعث کاهش چربی‌های بدن و چربی‌های محلول در خون می‌شود.
اسیدهای موجود در خرمالو باعث هضم بهتر غذا و جذب بهتر برخی ترکیبات غذایی مثل آهن و روی می‌شوند و افزایش جذب را در پی دارند.
خرمالو با دارا بودن رنگدانه های پلی‌فنولیک، خاصیت ضد سرطانی دارد. وجود مقدار زیادی فیبر و مواد آنتی اکسیدان، باعث خاصیت ضدسرطانی این میوه است.
خرمالو خاصیت ملین كننده دارد، بنابراین یك داروى مفید براى درمان یبوست به ویژه در سالخوردگان به شمار مى‌رود.
قابل توجه بیماران دیابتی وافرادچاق
خرمالو میوه‌اى شیرین است و مواد قندى آن از نوع گلوكز و لوولز است و با اینكه مقدار آن 20 درصد است، برای مبتلایان به بیماری قند، زیان بخش نیست، اما نباید در مصرف آن افراط شود. این میوه، جزء میوه‌های پرانرژی محسوب می‌شود، بنابراین افرادی که مبتلا به اضافه وزن و چاقی هستند، نباید در مصرف آن زیاده‌روی کنند.
توصیه مى‌شود خرمالو را پس از غذا به عنوان یك دسر بسیار خوشمزه و دلچسب مصرف كنید، زیرا شیرینى آن در معده به ترشى تبدیل مى‌شود و اسید معده را زیادتر كرده و این به هضم بهتر غذا كمك مى‌كند.
ماسک خرمالو
این ماسك برای پوست های خشك کاربرد دارد.
موادلازم
خرمالوی رسیده و له شده یك چهارم میوه
كته بدون روغن و نمك یك قاشق غذاخوری
روغن بادام شیرین یك قاشق مرباخوری
خیار با پوست یك تكه كوچك
روش تهیه
تمام مواد را با هم در مخلوط كن بریزید و خوب مخلوط كنید. مواد را به مدت 10 دقیقه بر روی پوست خود بمالید و بعد با آب ملایم بشویید.
